“Herşey Korumakla Başlar”
Günümüzde birçok gelişmiş ülkede koruyucu diş hekimliği uygulamaları yaygınlaştırılarak çürük görülme yüzdeleri önemli ölçüde azaltılmıştır. Ülkemizde yapılan son çalışmalarda altı yaş grubu çocuklarda “çürüksüzlük” oranı %16, 12 yaş grubu çocuklarda ise %19 olarak tespit edilmiştir. Dünya Sağlık Örgütünün (World Health Organisation-WHO) 21.yy hedeflerine baktığımızda ise altı yaş grubu için çürüksüzlük oranı %80 olarak hedeflenmektedir. Bu rakamlar ülkemizde koruyucu diş hekimliğinin gerektiği düzeyde olmadığının kanıtıdır.
Koruyucu diş hekimliğinde amaç çocuklarınızın yapılan ilk ağız içi muayenesinin ardından çürük risk grubunun belirlenmesi ve çocuğunuza özel koruyucu bir program hazırlanmasıdır. Bu koruyucu program diş hekimi ile ailenin ortaklaşa yürütecekleri bir program olacaktır.
Aile olarak;
ilk olarak görevi sağlıklı beslenme alışkanlığıedindirmek olacaktır. Öğün aralarında çikolata, şeker ve yumuşak özellikle de dişe yapışan yiyeceklerden uzak tutmaları gerekmektedir. Aynı zamanda asitli içeceklerden de uzak tutmak gerekmektedir.
Bir diğer önemli nokta ise sık sık yemek yedikleri için her öğünden sonra olmasa da en azından sabah ve akşam mutlaka diş firçalamalarına önem göstermeli ve yöntemleri kesinlikle dikkatli ve sabırlı bir şekilde çocuğa anlatılmalı ve uygulama esnasında gösterilmelidir.
Hekim olarak ;
fissür Örtücüler: Düzenli beslenme ve fırçalama çoğu zaman çürüksüz dişler için yeterli olmayabilir. Azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerinde bulunan “fissür” adı verilen girintiler en sık çürüğün oluştuğu bölgelerdir. Bu bölgelerde daha fazla çürük görülmesinin nedeni fissürlerin dar ve derin olması nedeniyle diş fırçası kılının bu bölgelerde etkili temizlik yapmak için yetersiz kalmasıdır. Bu yüzden çürük oluşumunu önlemede diş hekimlerin en sık uyguladığı koruyucu yöntemlerden biri fissür örtücüler”dir.
Bu koruyucu uygulamada “fissür örtücü” adı verilen beyaz renkli, akışkan madde ile girintiler (fissürler) doldurulur ve bu akışkan madde özel bir ışın ile sertleştirilir. Bu sayede besin artıklarının girebileceği ve fırçalama ile ortadan kaldırılmasının zor olduğu, çürüğe elverişli bölgeler ortadan kaldırılmış olur.
Fluor uygulaması: Fluor uygulamak diş minesini zararlı asitlere karşı korumak, çürük oluşumunu engellemek, başlangıç seviyesindeki çürükleri durdurmak için alınabilecek en etkili ve basit önlemdir.
Çocuklarda süt dişlerinin tamamlanmasından sonra yapılacak fluor uygulamaları, diş yapısını güçlendirip, bakterilerin ürettiği asitlere karşı dirençli olmalarını sağlayacaktır.
İlk fluor uygulamasıdan sonra hekiminiz çocuğunuzun risk grubunu belirleyerek 4-6 ayda bir düzenli kontrollere çağıracaktır.
Yetişkinlede ise ;
Nasıl bir ağız bakımı uygulamalıyım?
Dişeti hastalıklarından ve diş çürüklerinden korumak için dişler günde en az 2 defa 2 dakika fırçalanmalıdır. Diş fırçalamaya başlamadan önce asla fırça ıslatılmamalıdır. Fırça başı küçük ve orta sertlikte fırçalar tercih edilmelidir. Kullanılan macun miktarı fındık büyüklüğünü geçmemelidir. Diş fırçası, diş ve dişeti birleşimine 45 derece açı ile yerleştirilmeli ve 10 kere dairesel olarak hareket ettirilmelidir. Fırça daha sonra bir fırça boyu ilerletilmeli ve tüm diş yüzeyleri yanak ve dil tarafında aynı şekilde fırçalanmalıdır. Çiğneme yüzeyleri ise ileri geri hareketlerle fırçalanmalıdır. Ağız temizliği, fırçalama ve diş arası temizliği aşamalarından oluşur. Sadece fırçalama yapmak hiçbir zaman tam bir temizlik sağlamaz. Fırçalama sonrası dişlerin ara yüzeylerinin temizlenmesi amacıyla diş ipi ya da arayüz fırçası kullanılmalıdır. Bu ürünlerin günde bir defa kullanımı uygundur. Ağız bakımını desteklemek için gargaralar da kullanılabilir. Ağız gargaralarının kullanımı hiçbir zaman diş fırçalamanın ve/veya diş arası temizliğinin yerine geçmez. Sadece destekleyici etkiye sahiptir.
Diş fırçamı ve macunumu nasıl seçmeliyim ?
İdeal bir diş fırçasının fırça kılları orta sertlikte olmalı ve kıl uçları mikroskobik olarak yuvarlatılmış olmalıdır. Böylece fırçanın diş minesini çizmesi önlenmiş olur.Diş eti çekilmesi olan kişiler yumuşak fırçalar tercih etmelidir. Böylece aşırı kuvvet uygulanması sonucu oluşmuş dişlerdeki aşınmaların ve dişeti çekilmelerinin artması önlenebilir. Ağız içi cerrahi operasyon sonrası operasyon bölgesinin temizlenmesinde ekstra yumuşak diş fırçaları da kullanılabilir. Yani dişlerin diş fırası ile etkin bir şekilde temizlenmesidir. Ancak diş macunlarının içeriklerindeki florür ile mine dokusundaki hasarları onarma ve abraziv partiküller ile bakteri plağını uzaklaştırma açısından ağız bakımına katkıları vardır. Bu amaçla yeterli özeliklere sahip herhangi bir marka diş fırçası ve diş macunu kullanılabilir.